Mỗi vùng sẽ có một nét văn hóa, phong tục tập quán riêng, nền ẩm thực riêng. Và đặc biệt về văn hóa, ẩm thực của vùng Tây Bắc luôn là một điểm hấp dẫn thu hút du khách. Bất kỳ ai đến với Tây Bắc đều muốn trải nghiệm cuộc sống nơi đây, thưởng thức các món ăn ngon lạ. Xôi ngũ sắc – Đặc sản Tây Bắc là một món ăn nhất định chúng ta phải thử qua khi đến đây!
Ngay bây giờ, chúng ta hay cùng nhau tìm hiểu về những ý nghĩa của xôi ngũ sắc và cách làm của nó nhé!
Ý nghĩa của xôi ngũ sắc
Xôi ngũ sắc như đúng cái tên của nó là xôi có 5 màu sắc. Những màu sắc được lấy từ các nguyên liệu trong tự nhiên. Xôi ngũ sắc gồm 5 màu sắc nổi bật: xanh, đỏ, tím, vàng và trắng.
Xôi thường được người bản địa làm các ngày quan trọng như lễ, Tết. Những hạt gạo vùng cao thơm ngon, dẻo ngậy kết hợp với các màu sắc. Tạo cảm giác mới lạ, kích thích vị giác, vừa ngon miệng vừa đẹp mắt.
“Ngũ sắc” thể hiện ý nghĩa đại diện cho “ngũ hành”: kim loại, cây, lửa, nước, đất. Ngoài ra còn thể hiện ý nghĩa về hiếu thảo, lòng yêu thướng cha mẹ. Thể hiện tình yêu đôi lứa thủy chung, son sắt. Mang ý nghĩa về sự may mắn, tốt lành, bình an.
Năm màu sắc – năm ý nghĩa, mỗi màu sắc sẽ mang hàm ý riêng biệt.
Màu đỏ (hỏa) – màu được làm từ màu đỏ của gấc chín. Màu đỏ thể hiện cho cuộc sống hoài bão, khát vọng vào những điều tốt đẹp đang chờ đón phía trước.
Màu tím (thổ), màu tím tượng trưng cho đất đai. Thể hiện một quan niệm “tấc đất tấc vàng”, một hy vọng về đất đai trù phú,màu mỡ.
Màu xanh (mộc) – thể hiện màu của xanh của núi rừng đại ngàn Tây Bắc.
Màu vàng (kim), tượng trưng có hy vọng vào cuộc sống của người dân luôn được ấm no, hạnh phúc.
Màu trắng (thủy) – trắng trong từ trong trắng, chung thủy, một trái tim với tình yêu thương với đồng bào với cha mẹ.
Xôi ngũ sắc không chỉ là một món ăn mà trong đó còn chứa đụng những ý nghĩa riêng biệt. Là tinh hoa văn hóa của người dân Tây Bắc, thể hiện bản sắc – con người nơi đây.
Cách làm xôi ngũ sắc
Chúng ta đã vừa tìm hiểu về ý nghĩa của xôi ngũ sắc Tây Bắc. Bây giờ Điện máy Mạnh Thắng sẽ giới thiệu một công thức để giúp các bạn làm món xôi này ngay tại nhà.
Để làm món xôi này, bước chuẩn bị nguyên liệu hết sức quan trọng. Ta phải chọn những màu sắc để có thể làm xôi, chọn gạo nào cho ngon, dẻo.
Chuẩn bị nguyên liệu
Gạo nếp nương (Ta nên chọn nếp nương vì nếp nương sẽ ngon hơn, dẻo hơn, hạt gạo to tròn)
Nước cốt dừa
Lá dứa tươi
Nghệ tươi
Gấc chín, rượu trắng
Lá cẩm tươi
Muối, dầu ăn
Nồi hấp xôi
Các bước hấp xôi ngũ sắc
Bước 1: Ngâm gạo nếp
Gạo nếp sau khi mua về, ta có thể phơi qua 1-2 nắng để hạt gạo đỡ mốc. Loại bỏ những hạt không đủ chất lượng, đen đầu, hỏng mốc ra.
Chuẩn bị một cái chậu nhỏđể bắt đầu vo gạo. Gạo ta vo với nước sạch 2-3 lần để loại bỏ tạp chất, bụi bám trên gạo.
Gạo cho vào chậu đổ nước ngập hết gạo. Ngâm gạo từ 10-12 tiếng, các bạn có thể ngâm qua đêm.
Sau thời gian ngâm, đổ ra một chiếc rá cho ráo nước.
Bước 2: Pha màu cho xôi
Phần gấc chín, ta lấy hạt bóp qua rượu trắng để có thể lấy được hết màu đỏ của gấc
Lá dứa, lá cẩm lấy cốt bằng cách giã bằng tay hoặc dùng máy xay để xay. Ta lấy nước cốt của lá, bỏ phần bã.
Màu từ nghệ, ta giã nghệ tươi lấy nước cốt
Chia gạo ra làm 5 phần, mỗi phần để vào một tô để trộn màu.
Lần lượt đổ nước cốt của 4 màu vào gạo đã chuẩn bị.
Ta tiếp tục để gạo ngấm màu khoảng 2 tiếng, rồi mới bắt đầu hấp xôi
Bước 3: Hấp xôi
Sau khi để gạo nghỉ 2 tiếng, ta bắt đầu đi hấp xôi ngũ sắc.
Chắt hết phần nước trong gạo. Cho nước dừa, một chút vào các phần gạo trộn đều lên.
Cho một lượng nước lưng xoong lên bếp. Phần trõ ta chia đều các phần xôi đã chuẩn bị vào. ( Có thể dùng lá chuối để chia ranh giới giữa các màu)
Ta bắt đầu hấp xôi, thời gian xôi chín từ 40-50 phút. Để xôi chín đều bạn hạn chế mở vung khi hấp, xôi sẽ bị mất hơi. Nên mở vung từ 1-2 lần để kiểm tra xôi và lau phần hơi nước để xôi không nhão. Nếu muốn xôi khi hấp được ngon hơn, chín đều hơn, mà bạn không cần mất nhiều thời gian để trông hơn hãy thử tủ hấp xôi cao cấp.
Khi xôi bắt đầu chín, ta cho một ít dầu ăn vào xôi giúp xôi bóng hạt hơn, đảo đều xôi.
Tắt bếp, sau khoảng 5 phút ủ xôi, ta có thể bỏ xôi ra và thưởng thức.
Xôi ngũ sắc khi ăn ta có thể ăn cùng với các món mặn (giò, chả, thịt,…) hoặc muối vừng.
Xôi sau khi thành phẩm, màu sắc phải bắt mắt. Mang đủ 5 màu: trắng, vàng, đỏ, tím, xanh. Hạt xôi mềm dẻo, thơm ngậy của nước cốt dừa.
Điện máy Mạnh Thắng vừa giới thiệu với các bạn về công thức nấu xôi ngũ sắc – Đặc sản Tây Bắc. Chúc các bạn thành công với công thức trên, sẽ tự tay làm được một món xôi lạ cho cả gia đình cùng thưởng thức!
Nếu bạn có công thức nào dễ làm hơn, hay hơn hãy để lại bình luận phía dưới!
